دریاچه گهر در 29 کیلومتری شهر دورود در استان لرستان در نیمه غربی ایران به مختصات E49, 16.835 و N33, 18.568 و ارتفاع 2360 متر از سطح دریا در دامنه اشترانکوه واقع است.

این دریاچه دایمی و شیرین که رود گهر از میان آن عبور می کند از دو قسمت گهر کوچک یا بالایی (کره گهر) و گهر بزرگ یا پایینی (کله گهر) تشکیل شده است. طول دریاچه گهر بزرگ را 1.5 کیلومتر و عرض آن را بین 500 تا 800 متر برآورد کرده اند. حداکثر عمق دریاچه 28 متر و وسعت آن 85 هکتار است. دریاچه گهر کوچک نیز 500 متر طول و 150 متر عرض دارد. حداکثر عمق آن 4 متر و مساحت آن 7 هکتار است و بیشتر حالت باتلاقی دارد و از دریاچه اصلی حدود 100 متر فاصله دارد. دریاچه گهر مانند آبگیری است که از چشمه ها، آبشارها و سراب های اشترانکوه پر شده و آب آن در تابستان و زمستان ثابت است. اغلب سطح دریاچه در زمستان یخ می بندد.

تشکیل دریاچه در پی یک زمین لرزه بزرگ رخ داده است. جنبش دو گسل دورود و گهر سبب ریزش توده ای بزرگ از سنگ و خاک شده است. این توده عظیم با بستن دره، مانند یک سد طبیعی در برابر آب چشمه ها و برفاب دره عمل کرده است و باعث ایجاد دریاچه شده است. دامنه جنوبی اشترانکوه یعنی ((بر آفتاب)) بخش عمده آب دریاچه گهر را تامین می کند. آب راهه ها و چشمه های جاری شده از ذوب برف های اشترانکوه نخست به دریاچه گهر بالا می ریزند و سپس به سوی دریاچه گهر پایین روان می شوند. از دامنه شمالی کوه نیز، آب دو چشمه به دریاچه بالایی می ریزند. این دو چشمه در مواقع کم آبی خشک می شوند.

دریاچه گهر در مرکز منطقه حفاظت شده اشترانکوه، در بخش انتهایی تنگ ناپله واقع است. در این منطقه حدود 600 گونه گیاهی شناسایی شده که 68 گونه آن انحصاری ناحیه است. برخی از این گیاهان خاصیت دارویی دارند. در قسمت بالا دست دریاچه درخت های ارس، ارجن و بید پراکنده اند و در سمت شرق دریاچه پس از ساحل، جنگلی کوچک ولی انبوه وجود دارد. در این ناحیه حدود 195 گونه پرنده، 30 گونه خزنده، 5 گونه دوزیست، شمار زیادی از پستانداران و انواع مار زندگی می کنند.  از مهم ترین ماهی های دریاچه می توان به قزل آلای رنگین کمان و قزل آلای خال قرمز اشاره کرد.

انواع درختان تنومند، گیاهان، بوته ها، نیزارها و گل های زیبای پیرامون، اطراف دریاچه را به صورت یک پارک طبیعی شگفت انگیز در آورده است. زیبایی خیره کننده و چشم اندازهای بدیع دریاچه سبب شده که هر ساله انبوهی از مردم با وجود سختی راه به دیدن دریاچه و زیبایی آن بروند و چند روزی از اوقات فراغت خود را در آنجا سپری کنند.

این دریاچه از نظر زیست محیطی اهمیت زیادی دارد و به دلیل نداشتن راه ماشین رو تا اندازه زیادی از خرابی و آلودگی حفظ شده است. مسیر اصلی دسترسی از شهر دورود است که پس از توقف خودرو در منطقه چشمه خرم به مختصات E49, 11.575 و N33, 22.228 و ارتفاع 2340 متر حدود 5 ساعت پیاده روی متوسط در مسیر کوهستانی و پس از عبور از گردنه پنبه کار و دو چشمه مسیر می توان به دریاچه رسید. گرچه مسیر دیگری از سمت الیگودرز نیز دارد.

سفر به دریاچه گهر بویژه برای دوستداران طبیعت پیشنهاد می شود. شنا، قایق سواری و ماهیگیری از دیگر امکانات تفریحی دریاچه است.

منابع:

• سفر تحقیقاتی تیم شگفتیهای ایران به دریاچه گهر
• کتاب راهنمای دریاچه های ایران، نوشته حسن زنده دل، نشر کاروان جهانگردان (ایرانگردان)، چاپ اول 1387، شابک 9789646635456
• کتاب دریاچه ها، نوشته دکتر نسرین احمدیان شالچی، موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ اول 1389، شابک 9789649714004