پارک جنگلی وکیل آباد مشهد از تفرجگاه های قدیمی و زیبای مشهد است که در غرب مشهد، انتهای بلوار وکیل آباد و جنوب شرقی سه راه وکیل آباد به فاصله حدود 25 کیلومتری حرم امام رضا (ع) واقع است.

وکیل آباد به علت قدمت خود و قرارگرفتن در دره ای با صفا و هوای مطبوع از دیرباز مورد توجه اهالی شهر مشهد و گردشگران بوده است. این پارک جنگلی از قدیمی ترین ییلاقات مشهد است و قدمتی چند صد ساله دارد و در گذشته به نام میرطراز یا باغ وکیل آباد شناخته می شد. در سال 1348 هجری شمسی توسط مالک آن حاج حسین آقای ملک، به صورت رسمی وقف استفاده عموم و مدیریت آن به شهرداری مشهد واگذار شد.

مرحوم حاج حسین ملک (خرداد 1250- مرداد 1351) فرزند حاج محمد کاظم ملک التجار (1227-1305) و نواده آقا محمد مهدی تبریزی، بازرگان زاده تبریزی الاصل در خانه پدری اش در بازار بین الحرمین (حلبی سازها) تهران متولد گردید. وی علاوه بر تحصیل علوم قدیمه در مدارس دارالشفا و صدر، زبان فرانسه را نیز در مدرسه آلیانس آموخت. مرحوم ملک در سال 1279 به مکه مکرمه مشرف گردید. او در سال 1283 به همراه پدر جهت سرکشی از املاک وی به خراسان سفر نمود و سال بعد به عنوان مسئول این املاک در مشهد ساکن شد. این واقف بزرگ در سال های باقی مانده عمر خویش با وقفیات پر شمارش نام و خاطره خود را در دل اهالی خراسان جاودانه کرد. حسین آقا ملک که از خود پنج فرزند دختر به یادگار گذاشته بود، سرانجام در مرداد 1351 دار فانی را وداع گفت و پیکرش در حرم مطهر امام رضا (ع) به خاک سپرده شد. برخی از وقفیات و هدایای مرحوم حاج حسین ملک عبارتند از: باغ وکیل آباد مشهد، باغ ملی مشهد، کتابخانه و موزه ملی ملک (گنجینه ای کم نظیر از کتب خطی، چاپ سنگی و نفایسی دیگر)، بیش از 63000 هکتار املاک و اراضی کشاورزی، بیش از 100 حلقه چاه آب و چندین رشته قنات، اهدای زمین به اداره اقتصاد ملی (خراسان)، اهدای چندین هزار هکتار زمین به فرهنگیان مشهد (در محدوده وکیل آباد)، و وقفیات پر شمار دیگر فرهنگی، آموزشی، بهداشتی و درمانی در محدوده وسیعی از تربت جام و فریمان تا مشهد و توس و از چناران تا تهران.

پارک جنگلی وکیل آباد حدود هفتاد هکتار وسعت دارد و و از قسمت های شاخص آن می توان به موارد زیر اشاره نمود: رودخانه فصلی وکیل آباد که از میان پارک جنگلی وکیل آباد جریان دارد  و از سر ریز بند گلستان تغذیه می شود. یک رشته قنات به طول تقریبی شش کیلومتر که مادر چاه آن در منطقه حصار بوده و از آب آن در آبیاری فضای سبز، آبنماها، آبشار، استخرها، آبگیرها و فضاسازی در باغ استفاده می شود. سه پلی بر روی رودخانه وکیل آباد که در مسیر قدیم جاده طرقبه و در محدوده باغ واقع است و به روایتی قدیمی ترین پل فعال مشهد است. کوشک وکیل آباد عبارت است از دو ساختمان مربوط به دوران قاجار به جای مانده از مرحوم ملک در محوطه مرکزی باغ که در سال 1391 توسط شهرداری مرمت و با کاربری موزه فعال گردیده است.

پوشش گیاهی باغ وکیل آباد دارای بیش از 300 گونه گیاهی مختلف شامل انواع درختان کهنسال چنار، سپیدار، صنوبر، کاج، افرا، توت، گردو، بادام و...، انواع درختچه ها مانند ارغوان، ابریشم، سنجد و... و گیاهان پوششی، گل های دائمی و فصلی متنوع می باشد. باغ گیاه شناسی پارک دارای گونه های متنوعی نظیر آکوبا، آویشن خزنده، برژنیا، دم موشی، ساجینا، یال اسبی، فالاریس، ماهونیا، لیزوماکیا، هوستا، سدوم، ناندینا و... است. شاه طوطی، طوطی ملنگو، مینا، سهره، بلبل، شانه به سر، جغد و... پرندگانی هستند که در پارک زندگی می کنند.

ایستگاه انتهایی خط یک قطار شهری مشهد و ترمینال اتوبوس های وکیل آباد نزدیک به این مجموعه قرار دارد. باغ وحش وکیل آباد مشهد نیز در مجاورت این پارک جنگلی واقع است. پیشنهاد می شود در سفر به شهر مقدس مشهد از این پارک جنگلی خوش آب و هوا بازدید نمایید.

 

منابع:

  • سفر تحقیقاتی تیم شگفتی های ایران به پارک جنگلی وکیل آباد مشهد
  • کتاب شهرهای ایران، مشهد، نوشته محمود رضا برازش، انتشارات آفتاب هشتم، چاپ اول 1392، شابک: 9789642839872
  • ماهنمامه داخلی قطارهای فدک، سال اول، شماره نخست

قدرت گرفته از CComment