چشمه گل فشان نفتلیجه در استان گلستان، شهرستان گمیشان (گمیش تپه)، در 15 کیلومتری شمال شرقی شهر گمیشان، نزدیک به مرز کشور ترکمنستان و شرق ساحل جنوب شرقی دریای کاسپین، به مختصات E54, 06.610 و N37, 12.420 و ارتفاع حدود 25 متر پایین تر از سطح دریا واقع است.

چشمه گل فشان نفتلیجه دهانه مخروطی کم ارتفاعی تشکیل داده است که با خودرو می توان تا کنار دهانه آن تردد کرد و دریاچه ای گرد و لوبیا شکل به قطر حدود 130 متر در دهانه مخروط آن شکل گرفته است. چاله گل فشان عمقی حدود 5 تا 7 متر دارد و با شیبی ملایم به سطح زمین می رسد. به دلیل شسته شدن رسوبات، دیواره های اطراف به صورت پلکانی شکسته شده و نشست کرده است.

چشمه تقریبا در میانه دریاچه قرار دارد و جوشش گل به همراه حباب های گاز، کاملا قابل تشخیص است. گل خروجی از این گل فشان روان بوده و غلظت کمی دارد و بوی نفت خام از اطراف گل فشان به مشام می رسد. لکه های نفتی نیز به طور پراکنده بر روی سطح آب دیده می شوند که می تواند ناشی از خروج آن از منابع هیدروکربنی اعماق زمین باشد. اخیرا رنگ گل دریاچه بنفش شده است که به زیبایی این جاذبه طبیعی گردشگری افزوده است.

گل فشان ها (Mud Volcanoes) پدیده هایی زمین شناسی هستند و بعنوان جاذبه های گردشگری طبیعی ژئوتوریستی شناخته می شوند. معمولا به صورت عوارض برجسته مخروطی از آب، ماسه و رس به همراه گازهای هیدروکربنی یا دی اکسید کربن ایجاد می شوند.

برای دسترسی به این چشمه گل فشان لازم است از شهر بندر ترکمن به سمت شمال و شهر گمیشان (گمیش تپه) رفته و از خروجی شمال شهر گمیشان حدود 10 کیلومتر مسیر آسفالت به سمت شمال رفته تا پس از عبور از روی کانال انتقال آب، در مقابل پایگاه سازمان محیط زیست، تابلو گل فشان نفتلیجه در سمت راست به چشم می خورد. بعد از این مسیر خاکی به موازات شمال کانال را حدود 7 کیلومتر به سمت شرق ادامه می دهیم. گل فشان به فاصله حدود یک کیلومتری شمال کانال آب بر روی برجستگی ملایمی به مختصات جغرافیایی که قبلا اشاره شد، به چشم می خورد.

پیشنهاد می شود در سفر به استان گلستان و منطقه بندر ترکمن، از این جاذبه گردشگری طبیعی ژئوتوریستی بازدید نمایید.

منابع:

• سفر تحقیقاتی تیم شگفتی های ایران به چشمه گل فشان نفتلیجه گمیشان
• کتاب تنوع زمین شناختی ایران، نوشته امیر توکلی صبور، انتشارات ایرانشناسی، چاپ اول زمستان سال 1394، شابک: 9789642725939
• بروشور جاذبه های گردشگری استان گلستان، نگارستان و پایتخت اکوتوریسم ایران، اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان