مسیر راه آهن تهران- ساری که به موازات جاده فیروزکوه، تهران را به شهرهای شمال شرقی ایران ، استان های مازندران و گلستان متصل می کند، مجموعه ای از جاذبه های طبیعی و شاهکارهای مهندسی حدود 90 سال پیش را به نمایش می گذارد.

مسیر راه آهن تهران- ساری 24 ایستگاه دارد که عبارتند از: تهران، ری، بهرام، ورامین، پیشوا، ابردژ، کویر، گرمسار، بن کوه، کبوتر دره، محمود آباد، سیمین دشت، زرین دشت، مهاباد، فیروزکوه، گدوک، شوراب، دوگل، ورسک، سرخ آباد، دوآب، پل سفید، زیرآب، شیرگاه، قائمشهر و ساری.

این مسیر در مناطقی با آب و هوا و مناظر جلگه ای، بیابانی، کویری، کوهستانی، جنگلی و دشت عبور می کند که هر یک جاذبه های طبیعی و تاریخی مخصوص به خود را دارد.

از جمله جاذبه های مسیر می توان به برج شهر ری، معادن نمک گرمسار، کوه اژدها، دره باستانی هبله رود، برج و قلعه استوناوند، ایستگاه بن کوه، اتاقهای سنگی پارتها، کوههای جنی، چشمه شوراب، سه خط طلا، تونلهای 180 درجه، قلعه مازیار، پل ورسک، غار اسپهبد خورشید، پل دو آب ، پل سفید، پل شیرگاه و پارک های جنگلی اشاره نمود.

راه آهن این مسیر کوهستانی درسالهای 1306 تا 1317 و در زمان رضا شاه پهلوی توسط مهندسان اروپایی و با امکانات ابتدایی آن زمان شاهکارهای مهندسی متعددی دارد که پل ورسک و سه خط طلا موارد شاخص آن هستند.

پل ورسک 86 متر طول دارد و دارای 66 متر دهانه قوسی اصلی و 110 متر ارتفاع از ته دره است. در ساخت پل از هیچ سازه فلزی استفاده نشده و تماما از آجر و ملات سیمان و شن ساخته شده است. سه خط طلا در دره ای در سه کیلومتری پل ورسک به سمت تهران و بین ایستگاه های ورسک و گدوک قرار دارد که در سه مسیر کوهستانی رفت و برگشت از میان تونلها و بر روی پل های متعدد، قطار حدود 600 متر ارتفاع شیب را طی می کند. پل دو آب و پل شیرگاه هم دو جاذبه مهندسی دیگر مسیر هستند.

خط راه آهن شمال 95 تونل دارد که طول آنها در کل به 27 کیلومتر می رسد که بزرکترین آنها تونل گدوک به طول 2880 متر است. همچنین در این مسیر نزدیک به 1500 پل و آب رو به طول تقریبی 6850 متر احداث شده است که پل ورسک بزرگترین آنهاست.

ارتفاع این خط از سطح دریا در ایستگاه گرگان 76 متر است که در منطقه تیرتاش به حدود یک متر و بین ایستگاه های دوگل و گدوک به 2200 متر می رسد.

قطار گردشگری مناسب ترین وسیله برای بازدید این مسیر است. ولی با سایر قطارها و حتی خودرو شخصی می توان به موازات خط آهن از جاذبه های مسیر دیدن کرد.

پیشنهاد می شود در سفر به شهر های شمال شرقی ایران برای دیدن جاذبه های میان مسیر وقت و دقت کافی در نظر داشته باشید.

منابع:

• سفر تحقیقاتی تیم شگفتی های ایران در دو مسیر قطار گردشگری و جاده فیروزکوه
• بروشور راهنمای مسیر قطار گردشگری گروه مهر
• کتاب جاذبه های گردشگری جاده فیروزکوه، نوشته احمد نظری و مهدی ورکش، انتشارات مهرسا، چاپ اول 1396، شابک: 9786006591995