پهلوانی هنر رزمی ایرانی است که ترکیبی از عناصر فرهنگ ملی، اسلامی، عرفان و باورهای کهن پارسی است. این آیین شامل حرکات نرمشی، قدرتی و ریتمیک است که ده تا بیست مرد آن ها را انجام می دهند و هر کدام ابزاری در دست دارند که نمادی از سلاح های باستانی است.
این مراسم در زورخانه برگزار می شود که ساختاری گنبدی شکل دارد و شامل هشت ضلعی در پایین تر از سطح زورخانه برای ورزشکاران است که به آن گود می گویند. همچنین هر زورخانه مکانی برای تماشاچیان دارد. مرشد، رهبر مراسم پهلوانی، اشعار حماسی و عرفانی می خواند و بر تنبک ضرب می گیرد. اشعاری که مرشد می خواند حاوی تعالیم اخلاقی و اجتماعی است و بخشی از ادبیات زورخانه ای را تشکیل می دهد. شرکت کنندگان مراسم پهلوانی ممکن است از هر طبقه اجتماعی یا هر پیش زمینه مذهبی جذب شده باشند و هر گروه روابط قوی با جامعه محلی خود دارند. آن ها تلاش می کنند به هر نیازمندی کمک کنند. در طول آموزش شاگردان با ارزش های اخلاقی و جوانمردانه تحت نظارت پیشکسوت تعلیم داده می شوند. استادان کسانی هستند که در مهارت ها و هنرهای فردی مهارت دارند، اصول مذهبی را رعایت می کنند و مراحل اخلاقی معنوی عرفان را پشت سر گذاشته اند. آنان ممکن است مقام برجسته پهلوانی را بدست آورند که بر مقام و اقتدار آن ها در جامعه دلالت دارد.
در حال حاضر 500 زورخانه در سراسر ایران وجود دارد که اعضای آن ها شامل ورزشکاران، پهلوانان و پیشکسوتان است. پیشنهاد می شود در برنامه شبانه در شهرهای بزرگ ایران با کسب اطلاع و هماهنگی قبلی از این ورزش سنتی و باستانی که تنها در ایران یافت می شود دیدن فرمایید، از تجربه بودن در فضایی خاص و منحصر به فرد بهره مند شوید، همچنین در مورد فرهنگ، سنن و فلسفه آن اطلاعات کسب نمایید. 
منابع:
- مراجعه تیم شگفتیهای ایران به زورخانه ملی شهید فهمیده (شعبان جعفری) و اکباتان تهران
- کتاب شناسایی مسیرهای گردشگری با رویکرد میراث جهانی ثبت شده ایران توسط سازمان یونسکو، ترجمه و تالیف آرش نور آقایی و سارا سادات مکیان، انتشارات مهکامه، چاپ اول 1394، شابک: 9786007127452
- مقاله زورخانه در برنامه های گردشگری نوشته آرش نور آقایی