شهر تاریخی قزوین به فاصله 150 کیلومتری شمال غرب تهران قرار گرفته و مرکز استان قزوین است.

قزوین در دوران مختلف تاریخی حائز اهمیت بوده که عمده آثار شاخص شهر مربوط به اوایل دوران صفویه می باشد که در زمان شاه طهماسب صفوی پایتخت ایران بوده است. بنای اولیه شهر قزوین را به شاپور اول ساسانی نسبت می دهند. باب الجنه (دروازه بهشت)، کاسپین، و مینودر اسامی دیگر قزوین در دوران مختلف تاریخی بوده اند.

تپه های تاریخی زاغه، قبرستان و قره تپه در منطقه بویین زهرا آثار تمدن حدود 7000 سال پیش از میلاد را نشان می دهد. باستان شناسان استان قزوین را بهشت باستان شناسی ایران می نامند. قوم ماد در قرن نهم پیش از میلاد بر این منطقه حکومت می کردند.

عمده جاذبه های گردشگری شهر قزوین عبارتند از: بازار سنتی و کاروانسرای سعد السلطنه، باغ فرهنگی، خیابان سپه، سردر عالی قاپو، کاخ چهل ستون، مسجد جامع عتیق، موزه شهر قزوین، موزه مردم شناسی حمام قجر، امامزاده حسین، امامزاده اسماعیل، کلیسای کانتور، دروازه تهران قدیم، دروازه درب کوشک، خانه امینی ها، آب انبار سردار، مسجد النبی، خانه تاریخی زعیم، مقبره احمدیه، مسجد مدرسه حیدری، آرامگاه حمدالله مستوفی، پیغمبریه، عمارت شهرداری، گراند هتل، کلیسای رفیع، خانه سپهدار، خانه سردار مفخم (خانه فرهنگ امیر کبیر)، سرای رضوی، سرای حاج رضا، بازار قیصریه و موزه سنگ گرمابه بلور.

قلعه الموت، دریاچه اوان، پارک طبیعت، برج های خرقان، میمون قلعه، میل باراچین، بقعه سلطان ویس، کاروانسرای پیچ بن، بوستان باراجین، آبگرم معدنی یله گنبد، ایوان سنگی بیاق، قلعه لمبسر، غار سفید آب، قلعه سیالان، قله شاه البرز، آبگرم معدنی ارشیا، غار قلعه کرد، پل شاه عباسی، غار عباس آباد، غار قلعه کرد، قلعه دختر، تپه های باستانی زاغه، قبرستان، قره تپه، خله کوه و نرگه از جاذبه های گردشگری استان قزوین می باشند.

محصولات باغی عمده قزوین عبارتند از: پسته، بادام، انگور، فندق، سیب، گیلاس، شلیل، گردو، زیتون، انار، گلابی و... جشن فندق، جشن پسته، جشن انار، جشن زیتون، چشن ذغال اخته و جشن انگور از عمده مراسم و جشنهای برداشت محصول در این استان است.

قیمه نثار، شیرین پلو، فسنجان، خورش آلو، خورش کنگر، خورش ریواس، سیاه چشم پلو، کوفته قزوینی، آش دوغ، دیماج، کال جوش، دم کباب، آش آلو (ارشته)، غذاهای سنتی قزوین هستند. باقلوای پیچ و لوزینه، نان برنجی، نان نخودی، نان قندی، نان بادامی (قرابیه)، نان گردویی، نان خشک قزوینی، نان قاق، پادرازی، نان چرخی، نان چایی، اتابکی، ولیعهدی و حاج کریمی شیرینی های متداول خانه پز قزوین هستند.

قزوین صنایع دستی مرغوب و متنوعی دارد که از جمله قالی بافی، گلیم بافی، موج بافی، نگارگری، خوشنویسی، نمد مالی، جاجیم، چادرشب، نواربافی، گره چینی، مشبک کاری روی چوب، قواره بری، حصیربافی، معرق، ساخت سازهای سنتی، منبت، سفالگری، قلمزنی، مسگری، سرمه دوزی، گلابتون دوزی، منجوق دوزی، آینه کاری و تراش شیشه قابل اشاره اند. سمنو، سنگ پا، مویز، کشمش و پنیر خیکی سوغات شهر قزوین هستند.

پیشنهاد می شود از جاذبه های متعدد گردشگری شهر و استان تاریخی قزوین در نزدیکی پایتخت دیدن نمایید و از غذاهای محلی و سوغات منطقه بهره مند شوید.

منابع:

• سفر تحقیقاتی تیم شگفتی های ایران به شهر و استان قزوین
• کتاب قزوین آینه تاریخ و طبیعت ایران، راهنمای گردشگری استان قزوین، گردآورنده: رویا خلیلی، ناشر: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین، چاپ دوم 1390
• کتاب نگاهی به هنرهای سنتی و صنایع دستی استان قزوین، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین
• نقشه رهنما، راهنمای ایران سفر، پدید آورندگان: محمد حسین لاجوردی و حامد همراه، انتشارات بافرزانگان، سال 1391، شابک: 9786009353279