واقعه طوفان صحرای طبس در مسیر یزد-مشهد در استان یزد و در مختصات E055,53.544 و N33,04.457 و ارتفاع حدود 850 متر از سطح دریا به وقوع پیوسته است.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و تصرف سفارت آمریکا در 13 آبان 1358  و اسارت 53 نفر از اتباع آمریکا، طرح ((مداخله نظامی برای خارج کردن گروگان های آمریکایی)) در دستور کار کاخ سفید قرار گرفت. پس از ناکامی سیاستمداران آمریکا در حل بحران، جیمی کارتر (رییس جمهور وقت آمریکا) دستور انجام عملیات ((پنجه عقاب)) را صادر کرد. بدین منظور 90 نفر از کماندوهای آمریکایی مرسوم به ((نیروهای دلتا)) به صحرای آریزونای آمریکا اعزام شدند و تعلیمات پیچیده و فشرده ای را در مدت بیش از پنج ماه پشت سر گذاشتند. این عملیات در غروب روز چهارم اردیبهشت 1359 شروع شد.

طبق نقشه، فرودگاه متروکه ای در صحرای طبس محل شروع عملیات در نظر گرفته شد. طرح عملیات نظامیان آمریکایی دقیق و بی نقص به نظر می رسید.

آمریکایی ها یک تانکر سوخت و یک دستگاه اتوبوس عبوری در حال جابجایی زائران از مشهد به یزد را متوقف و به گروگان گرفتند.

در همان ابتدای عملیات، یکی از هلی کوپترها پس از اتمام مرحله سوخت گیری به محض بلند شدن، بر اثر طوفان شن با هلی کوپتر دیگری برخورد کرد و یک هلی کوپتر دیگر نیز به یکی از هواپیماهای سوخت رسان اصابت نمود و صحرای طبس بر اثر این انفجارهای مهیب، روشن شد. در این انفجارها هشت نفر از نظامیان ارتش آمریکا کشته شدند. لذا مقامات آمریکایی با لغو فوری عملیات، دستور بازگشت دادند.

در سال 1389 جیمی کارتر در اینباره گفت: (( ما برای اجرای عملیات آزادسازی گروگان ها، از هشت هلی کوپتر استفاده کردیم. ولی در ابتدای عملیات، یک فروند هلی کوپتر به گونه ای که هیچ توضیحی برای آن نداریم، به هلی کوپتر دیگر برخورد کرد و سپس یک هلی کوپتر هم به یکی از هواپیماهای C-130 برخورد کرد و منفجر شد. نمی دانم علت چه بود، ولی فکر می کنم اگر از هلی کوپترهای بیشتری استفاده می کردیم، شاید می توانستیم همه گروگان ها را نجات دهیم و در این صورت، من برای چهار سال دیگر رییس جمهور باقی می ماندم.))

در پی ناکامی آمریکا در حل مسئله گروگان ها، کارتر در انتخابات ریاست جمهوری سال 1980 میلادی شکست خورد و جایش را به ریگان داد.

در حال حاضر بقایای آثار این عملیات در صحرای طبس و کنار جاده مسیر یزد-مشهد بعنوان جاذبه گردشگری در معرض دید گردشگران است.

 

 

منابع:

  • سفر تحقیقاتی تیم شگفتی های ایران به منطقه عملیات طوفان صحرای طبس
  • کتاب تاریخ لشکر خراسان، جلد دوم، دوران دفاع مقدس، نوشته رامین رامین نژاد، انتشارات آهنگ قلم، چاپ دوم پاییز 1392، شابک: 9786005452945