کهن شهر همدان، پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین با سابقه 5100 سال به عنوان اولین شهر تمدن ایران باستان در غرب کشور در دامنه الوند قرار گرفته است. همدان در ارتفاع 1800 متر از سطح دریا و در فاصله حدود 300 کیلومتری جنوب غربی تهران واقع شده است.
همدان در دوران مادها اولین پایتخت نخستین تشکیلات حکومتی در ایران بوده که در آن دوره هگمتانه نامیده می شده است و یکی از شش شهر تاریخی، فرهنگی ایران است. شهر هگمتانه در دوران آشوریان، مادها، هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان دارای اهمیت ویژه ای بوده و یکی از مسیرهای اصلی راه شاهی و راه ابریشم از این شهر می گذرد. آثار باستانی ارزشمندی از دوران ایران باستان در حفاری های باستان شناسی تپه هگمتانه بدست آمده که بخشی از آنها در موزه هگمتانه قابل بازدید است.
صنایع دستی در شهر تاریخی همدان سینه به سینه و نسل به نسل از پدران به ارث رسیده است. وجود بیش از 150 رشته صنایع دستی بیانگر هویت ملی و فرهنگی مردم همدان است. مهم ترین صنایع دستی همدان عبارتند از سفال و سرامیک، قالی، گلیم، مصنوعات چوبی، فلزی، چرمی، وردوزی های سنتی و... که نمایشگاه دایمی آنها در ضلع شرقی میدان باباطاهر قرار دارد.
از جاذبه های شهر همدان می توان به مجموعه تپه تاریخی هگمتانه، موزه، کلیسای گریگوری استپانوس، کتیبه ها و آبشار گنجنامه، آرامگاه بوعلی سینا، آرامگاه و میدان باباطاهر عریان، میدان مرکزی شهر، بازار سنتی و کاروانسراها، موزه تاریخ طبیعی، موزه مفاخر و مشاهیر، حمام قلعه (موزه مردم شناسی)، گنبد علویان، مجسمه شیر سنگی و... اشاره نمود. همچنین سایر جاذبه های استان همدان از جمله غار علیصدر، روستای ورکانه، شهر لالجین، آرامگاه حیقوق نبی در تویسرکان و... نیز هر یک جاذبه ای منحصر به فرد می باشند.
شهر همدان به همراه سایر جاذبه های تاریخی، فرهنگی، طبیعی و صنایع دستی متنوع اشاره شده در استان، با توجه به اقلیم مناسب در چهار فصل از دیرباز بعنوان مقصد اصلی گردشگران داخلی و خارجی مطرح است.
منابع:
- سفر تحقیقاتی تیم شگفتیهای ایران به شهر و استان همدان
- بروشور همدان- پایتخت تاریخ و تمدن ایران، اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان
- کتاب سیمای گردشگری استان همدان، نوشته ابوالحسن فاطمی، موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی، ناشر: سازمان ایرانگردی و جهانگردی استان همدان، مرداد 1380، شابک: 1-117-342-964